dijous, 17 de desembre del 2015

As nosas rebeldías: En memoria de Alfredo Suárez Ferrín.



http://memoriadocarcere.com/2015/12/16/as-nosas-rebedias-en-memoria-alfredo-suarez-ferrin/



Discurso do alcalde da Coruña Xulio Ferreiro en homenaxe á memoria e a Suárez Ferrín lido na presentación do blog Memorias do cárcere
Navegamos a crista dunha onda vella. Nada é nunca enteiramente novo. A marea que nos molla os pés en Riazor ou Santo Amaro, a uns poucos centímetros de nós, vén en realidade dende moi lonxe. Tan lonxe que ás veces non somos quen nin sequera de imaxinar onde nace ou como chegou.
As nosas liberdades foron antes o soño imposible doutras veciñas e doutros veciños desta cidade. Os dereitos dos que gozamos, mesmo aqueles polos que aínda hai que pelexar neste tempo de pelexar polo evidente, foron un día o sacrificio de persoas que non chegamos a coñecer, cuxos nomes son unha incógnita. En ocasións, persoas que pagaron un prezo demasiado alto.
Con elas, con estas persoas que nos imaxinaron libres e con dereitos, tiñamos unha débeda na Coruña. Unha débeda profunda e dobre.
A débeda, en primeiro lugar, de ter tolerado durante demasiado tempo o intolerable: o mantemento, nas rúas e prazas da cidade, mais tamén nos corredores do Concello, no lado escuro, moi escuro, da galería de retratos, de xestos de homenaxe e recordo dos verdugos.
Estamos, permitídeme que o celebre con vós, no camiño de reparar esta primeira débeda. De feito, con palabras moi semellantes a estas coas que contribúo hoxe a este blog, Memoria do Cárcere, abriamos o pasado mes de outubro, neste outono de 2015, unha auténtica primavera da memoria.
Estamos a retomar o traballo feito por moitos homes e moitas mulleres xenerosas na restauración da memoria histórica no rueiro. Primeiro, esquecendo a Millán Astray para citarnos, para sempre, na Praza das Atochas. Despois, rendéndolle tributo ao ilustrador Álvaro Cebreiro onde antes lle puxeran unha rúa e unha praza, agora de San Andrés, ao General Mola. E esta mesma tarde, aquí ao carón, recuperando o antigo nome da rúa do Socorro, nunca máis Juan Canalejo.
Por desgraza, non acaba aquí a nosa débeda. Nin o fará cando rematemos, o vindeiro mes de xaneiro, de desaloxar o franquismo do rueiro. Non hai verdadeira recuperación sen o recordo das vítimas, sen a reconstrución da Coruña rebelde que nos roubaron, sen coser de novo o que a barbarie descoseu no século XX: os fíos da solidariedade e da democracia nesta cidade de valores e avanzada cultural.
Unha desas figuras que merecen ser lembradas é a de Alfredo Suárez Ferrín, coruñés de 1891, alcalde por dúas veces no tempo da II República, a primeira en 1934 e a segunda trala vitoria da Fronte Popular, e asasinado aos 54 anos, no agosto terrible de 1936, canda outros homes xustos, no Campo da Rata.
Concelleiro do Partido Republicano Radical-Socialista dende as eleccións de abril de 1931, socio do Casino Republicano e membro destacado de Unión Republicana e da Liga de Dereitos do Home, Suárez Ferrín foi unha presenza habitual nos foros cívicos da cidade naquela altura.
Promotor da Universidade Popular da Coruña, aquel home que rexentaba co seu irmán unha ferraxería en Sánchez Bregua consta hoxe nas hemerotecas como o alcalde que inaugurou o monumento de Francisco Asorey dedicado a Curros Enríquez nos xardíns de Méndez Núñez.
Monumento, por certo, onde comeza esta historia.
Dicía Cortázar, o Cortázar vitalista que desordenou a literatura universal tralo maio francés de 1968, que “casualidade” é unha palabra sospeitosa. Que nunca as cousas son enteiramente casuais.
Agradézolle a Carmen García-Rodeja que me dese a posibilidade de profundizar hoxe nunha desas casualidades sospeitosas: neste caso, a que me une a Alfredo Suárez Ferrín.
Hai cando menos catro cousas que me ligan ao último alcalde democrático antes do golpe de estado de 1936: unha metáfora, unha responsabilidade, un soño e un día alegre e histórico, o pasado 13 de xuño.
O día en que o goberno municipal da Marea Atlántica tomou posesión, o día en que fun investido alcalde, quixen renderlle unha pequena homenaxe a dúas persoas. Ao ex-alcalde Domingos Merino, a quen lle roubei o retrouso do meu discurso, o xa mítico “Hoxe é un día alegre e histórico para A Coruña” co que queriamos cantar a ilusión por un tempo político novo e o desexo, nuca satisfeito, da rebelión democrática; e a Manuel Rivas, a quen lle debemos, entre outras moitas cousas, o nome da Marea Atlántica. E de súpeto, ao me esforzar por escoller as mellores palabras para esta segunda homenaxe, ecoaron outras palabras máis vellas que un día pronunciara Suárez Ferrín para se referir a Curros Enríquez: “Cantor das nosas rebeldías”.
Casualidade, palabra sospeitosa.
Contan que a Alfredo Suárez Ferrín prendérono na súa casa de Rego de Auga o 21 de agosto de 1936 e que botou dez días no cárcere a agardar por un indulto que nunca chegou.
Contan que os soldados erraron a mantenta o disparo porque non querían matar a Alfredo Suárez Ferrín.
O que non contan é que Suárez Ferrín volve nos días alegres e históricos desta cidade como a toupa teimuda da historia con fame de futuro.
Moitas grazas.
Xulio Ferreiro